Vermogen berekenen houtkachel

Bij het vermogen berekenen van een houtkachel komt de theorie vaak niet overeen met de praktijk. Door onze praktijkervaring en enquêtes die we hielden zijn we deels tot een andere conclusie gekomen dan de traditionele tabellen.

Wat betekent “goed geïsoleerd” of “slecht geïsoleerd” precies. Heeft u de mogelijkheid om een deur open te zetten naar een andere ruimte of wilt u alleen een werkplaats verwarmen waarbij 18 graden meer dan genoeg is.

Ga als volgt te werk

1. Gebruik de calculator om uw vermogen te berekenen
2. Lees eventueel de toelichtingen bij de vragen van de calculator met extra uitleg
3. Gebruik daarna de praktijkvoorbeelden om een nog beter advies te krijgen
4. Koop een gebruikte houtkachel
5. Koop een nieuwe houtkachel

De bereken uw vermogen voor de houtkachel-calculator is samengesteld aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden in combinatie met de bekende bouwgeschiedenis van huizen door de jaren heen. Rekening houdend met de isolatie die destijds standaard in een woning aanwezig was. Gebruik ná de calculator ook deze praktijkvoorbeelden om het vermogen van uw houtkachel te bepalen, zo kunt u de situatie nog beter in te schatten

Hoe zit het met minimaal, maximaal en nominaal vermogen? Ik ga het in dit artikel uitleggen.

Heeft u vragen of opmerkingen over onderstaande uitleg en berekening? Aarzel niet en neem contact met ons op, uw mening telt.

Door het beantwoorden van een reeks vragen maken wij een berekening die u een zo goed mogelijke uitkomst geeft.

• Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan krijgt u een goed advies.
• Twijfelt u over een vraag en antwoord? Neem contact op, of kies het antwoord die het dichtst in de buurt ligt.

Uitleg vermogen houtkachel (Belangrijke informatie, lees dit aub eerst voordat u een kachel koopt)

Bekijk het assortiment houtkachels

Extra uitleg vermogen berekenen houtkachel

4) Totaal volume in kubieke meters (m³) dat u wilt verwarmen

Kies de ruimte waar de kachel brandt, inclusief de aangesloten ruimtes die niet afgesloten kunnen worden door een deur. De ruimte die u wilt verwarmen + aangesloten ruimtes die u altijd standaard mee wilt verwarmen zoals een keuken.

Bijvoorbeeld;
Komt de kachel in uw huiskamer en heeft u een open keuken die niet afgesloten kan worden, of die u niet af wilt sluiten omdat deze mee verwarmt moet worden, tel dan de volumes bij elkaar op.
Woonkamer = 3m lang x 5m breed x 2,5m hoog = 37,5m³
Keuken = 3m lang x 3m breed x 2,5m hoog = 22,5m³

Totaal van de volumes = 37,5m³+22,5m³=60m³
U vult bij veld 4) “Totaal volume van de ruimte in kubieke meter (m3)” 60 in.
U kunt bij de velden 1, 2 en 3 de maten opgeven in meters, in veld 4 verschijnt dan de juiste waarde. Herhaal dit voor alle ruimtes en vul de opgeteld waarde in.

Zit daar bijvoorbeeld nog een bijkeuken aan vast en is die ook altijd open en verbonden met de keuken en de kamer, tel deze waarde er dan ook bij op.

Heeft u echter een bijkeuken die meestal afgesloten is met een deur, tel deze dan niet mee.
Wilt u de bovenverdieping soms mee verwarmen door de deur open te zetten? Deze waarde neemt u ook niet mee, daar komen we verderop op terug.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 4

5) Bouwjaar van uw huis

Om een basis te bepalen gebruiken we het bouwjaar van de woning.
Huizen van hetzelfde bouwjaar beschikken meestal over dezelfde standaard isolatie.
Dit wordt veroorzaakt door:

• regelgeving
• trends
• bouwvoorschriften

Hierdoor bezitten de meeste huizen in Nederland uit een bepaalde periode, over ongeveer dezelfde isolatie. Uiteraard is dit niet 100% accuraat maar we moeten ergens beginnen.
Wij hebben de jaartallen uitgezocht aan de hand van de isolatienormen die destijds gehanteerd werden.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 5

6) Wilt u de hele ruimte volop verwarmen

Benedenverdiepingen bestaan vaak uit meerdere ruimtes.
U heeft bij veld 4 alleen de ruimte opgegeven waar de kachel komt te staan en alle ruimtes die verbonden zijn zonder dat zij afgesloten zijn of die u altijd mee wilt verwarmen.

Wij horen vaak dat men ” wel even de deur naar boven open zet”, of de deur naar het halletje open zet als het te warm wordt.

Niet iedereen heeft deze mogelijkheid daarom hebben wij deze optie in de berekening meegenomen. Het kan een flink verschil zijn als u de mogelijkheid heeft om een deur open te zetten naar een bovenverdieping. Eén van die factoren die bijna niet in een tabel eenvoudig weer te geven zijn.

U heeft de volgende twee keuzes:
Alleen de opgegeven ruimte:
U verwarmt uitsluitend de opgegeven ruimte
Opgegeven ruimte + optie deur open naar andere ruimte:
U verwarmt de opgegeven ruimte maar heeft ook de optie om warmte af te voeren naar een:

• afgesloten ruimte die geopend kan worden
• bovenverdieping die niet altijd mee verwarmt wordt

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 6

7) Extra isolatie of verbeteringen toegevoegd na de bouw

Afhankelijk van het bouwjaar dat u invult verschijnen er geen tot enkele keuzes voor extra isolatie toegebracht ná de bouw.
Het gaat hier uitsluitend om isolatie die is aangebracht nadat het huis gebouwd is.
Heeft u na 2015-heden als bouwjaar dan verschijnt er geen optie voor extra isolatie. Wij gaan er vanuit dat extra isolatie dan nooit nodig is geweest.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 7

7a) Plafond isolatie

Plafond isolatie is een aparte optie omdat de invloed flink is.
Heeft u een woning van drie verdiepingen en dakisolatie, dan zal de dakisolatie minder invloed hebben op het verwarmen van de benedenverdieping.
In veel gevallen warmt men alleen de benedenverdieping op, warmte verlaat de ruimte via het plafond en wordt pas bij het dak tegengehouden.

Heeft u echter plafond isolatie dan is het een ander verhaal. Plafond isolatie heeft veel meer invloed dan dakisolatie op het verwarmen van de directe ruimte. Daarom is plafond isolatie een aparte keuze, kies altijd ja of nee.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 7

8) Wanneer is de extra vloer,- dak,- muurisolatie aangebracht

Extra isolatie is ook een heel ruim begrip. Mogelijk heeft u in 1950 wat oude kranten aangebracht achter de binnenwand of in 2019 20cm PUR op de buitengevel. Dat zijn nogal grote verschillen, hier moesten we een oplossing voor bedenken.

Wij verwachten niet dat u dit allemaal paraat heeft en hebben wederom voor tijdvakken gekozen. Wij gebruiken hier waardes in de berekening die de standaard vormde in het opgegeven tijdvak.

Weet u wanneer de extra isolatie is aangebracht, kies de juiste waarde. Weet u het niet zeker of ongeveer, maak dan een gok die zo dicht mogelijk in de buurt komt, op die manier krijgt u het beste resultaat.

Heeft u isolatie aangebracht over een tijdspan van 20 jaar en zijn er meerdere keuzes mogelijk, kies dan voor de meeste recente.

Is er nooit extra isolatie aangebracht in de vloer, muur of in het dak, kies dan voor de optie “anders/geen extra isolatie”.

Dubbel glas telt niet mee, het gaat hier alleen om vloer, muur of dakisolatie.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 8

9) Soort glas

Het soort glas is belangrijk omdat niet alle huizen hetzelfde glas bezitten.
Ook hier geldt, probeer het te achterhalen of maak de best mogelijke schatting.

Hoe herken ik welk soort glas ik heb enkel, dubbel of HR++?

Het beste is om te kijken tussen het glas of u daar aanduidingen ziet. Googel (Blijkbaar spel je het zo) de getallen die u ziet om zo te achterhalen welk glas u heeft.

Enkel glas

Enkel glas is eenvoudig te herkennen, het is gewoon één glasplaat zonder iets ertussen.

Dubbel glas

Dubbel glas is vaak aangebracht in de jaren 80 of begin jaren 90. U herkent het doordat het twee lagen glas zijn met een ruimte ertussen. U vindt tussen het glas op de aluminium rand géén aanduidingen zoals + of ++.
Weet u het niet zeker kunt u de vlamtest voor dubbel glas doen.

HR+ of HR ++ glas

Soms staat het aangegeven tussen de twee platen op de aluminium strip. Is dit niet het geval dan kunt u de vlamtest doen.

De vlamtest voor dubbel glas

1. Houd een vlam van een aansteker of lucifer voor het glas
2. Als u schuin kijkt ziet u bij dubbel glas vier vlammetjes weerspiegelen
3. Hebben alle vier de vlammen precies dezelfde kleur, dan heeft u gewoon dubbel glas
4. Heeft de derde of vierde vlam een afwijkende kleur, dan heeft u HR+ of ++
   Weet u het niet 100% zeker, geen paniek, maak dan een goede schatting, uiteindelijk heeft u dan het best mogelijke resultaat.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 9

10) Soort woning

Het soort woning is ook van invloed. Een vrijstaande woning op de wind of een tussenwoning met maar twee zijden op de wind maakt een verschil. Een vrijstaande woning geeft warmte af aan alle zijdes vanwege de grote temperatuurverschillen met buiten, een tussenwoning geeft alleen voor en achter warmte af.
Er zal zeer weinig warmte aan de zijkant ontsnappen omdat de buren ongeveer dezelfde temperatuur aanhouden in huis.

Wij maken onderscheid in vrijstaand, hoekwoning of tussenwoning. Deze waarde wordt ook meegenomen in de berekening.

Heeft u een appartement of alleen een bovenverdieping kies dan altijd voor tussenwoning.

Vul alle met een * gemarkeerde opties in, alleen dan klopt de berekening.

Ga terug naar stap 10

Houtkachel vermogen in kilowatt per uur (kW/h)

De volgende paragraaf is misschien wel de belangrijkste van allemaal. Ik merk dat er altijd veel verwarring is over vermogen bij houtkachels. Wilt u echter de juiste kachel voor uw situatie kiezen dan is het wel cruciaal dat u de volgende uitleg goed begrijpt en vooral uw aandacht richt op het nominale vermogen. Ik ga mijn best doen om het hieronder uit te leggen.

Het vermogen van een houtkachel wordt meestal uitgedrukt in de volgende termen.

• minimale vermogen
• nominale vermogen (oftewel gewoon het “vermogen”)
• maximale vermogen

Laten we de verschillende termen hieronder eens uitsplitsen en toelichten. Als voorbeeld nemen we een houtkachel met de volgende aangegeven vermogens.

Voorbeeld vermogen

• minimale vermogen 5kW
• nominale vermogen 9kW
• maximale vermogen 13kW

Minimale vermogen

Het minimale vermogen is: het vermogen waarbij de kachel zo min mogelijk warmte afgeeft maar wel nog heet genoeg is om het bepaalde rendement te waarborgen.

Ik raad u aan om deze waarde te negeren, het is niet belangrijk voor uw keuze en mijn ervaring is dat het vaak onnauwkeurig is. Het schept verwarring en leidt tot verkeerde keuzes. Ik zal toelichten waarom ik dat vind.

Een houtkachel is geen elektrische of gaskachel die je even harder en zachter zet. Om de kachel goed te laten branden heeft deze een bepaalde temperatuur en zuurstoftoevoer nodig.
U kunt de kachel wel zachter laten branden of de zuurstof afknijpen door de schuiven dicht te zetten. Dit leidt soms echter tot een onvolledige verbranding en te lage temperatuur in de stookkamer.

De enige juiste oplossing is om de brandstoftoevoer te verminderen zoals u ook bij een gaskachel zou doen.
Vul de kachel gewoon met minder hout en kleinere stukjes.

Fijn dat de fabrikant de kachel getest heeft in een laboratorium en tot de conclusie is gekomen dat onder bepaalde omstandigheden 5kw nog net werkt. Voor de meest particulieren zal dat niet te doen zijn.
Ter herinnering, in ons voorbeeld had de kachel een minimaal vermogen van 5kw. Deze waarde kun je dus best negeren.

Ziet u een kachel waarbij het maximale vermogen 13kw is en het minimale vermogen 5kw dan kunt u beide waardes negeren, ik ga dat hieronder verder toelichten.

Maximale vermogen

Het maximale vermogen: het vermogen waarbij de kachel (tijdelijk) zoveel mogelijk warmte afgeeft zonder dat u de kachel kapot maakt omdat deze te heet wordt. Het aangegeven rendement zou hierbij overeind blijven.

Ik raad u aan om minder aandacht te besteden aan het maximale vermogen, het is minder belangrijk voor uw keuze. Ik zal wederom toelichten waarom ik dat vind.

Het maximale vermogen wekt de indruk dat je te allen tijde de kachel op dit vermogen kan stoken, dat is helaas niet waar. Als u de kachel altijd helemaal vol propt met te hard of te veel hout en alle zuurstof open zet dan gaat de kachel niet lang mee.
De fabrikant kan wel een maximale vulling en houtsoort in de handleiding toevoegen, dit is in de praktijk niet uitvoerbaar. We gaan niet elke keer het hout wegen en de soortelijke massa opzoeken voordat we het in de kachel gooien.
U loopt in dit geval dus snel het risico dat u de kachel overbelast en hem kapot maakt.
Ook het beloofde rendement zult u niet behalen als de kachel altijd op vol vermogen stookt, het is onmogelijk in de praktijk.

Is het maximale vermogen dan compleet nutteloos? Nee dat is ook weer niet helemaal waar. U moet het meer zien als een tijdelijke oplossing voor extreme gevallen. Stel dat het een paar dagen extreem koud is dan kunt de kachel gerust eens enkele uren op het maximale vermogen stoken, dat is geen probleem. Doet u dit altijd dag in dag uit, dan zal de kachel minder zuinig zijn, mogelijk kromtrekken, scheuren of het binnenwerk is heel snel aan vervanging toe.

Heeft u berekent dat u 13kw nodig heeft en ziet u een houtkachel die minimaal 5kw en maximaal 13kw zoals in ons voorbeeld heeft, is dat niet de ideale kachel voor uw situatie. Welke kachel dat wel is, leest u in de volgende paragraaf.

Nominaal vermogen

Het nominale vermogen: het vermogen waarbij de kachel maximaal wordt gestookt met het beste rendement.

Dit is het vermogen waar we naar kijken als we een houtkachel uitkiezen, het nominale of gemiddelde vermogen.

Fabrikanten testen de kachel en komen bij een houtkachel op een bepaalde ideale waarde uit.
In het geval van ons voorbeeld is dat 9kW. Het nominale vermogen dat aangegeven is in de specificaties.

Vuistregel is dat er ongeveer 1 kg hout nodig is om een uur lang 4kw te genereren.
In ons voorbeeld zal de kachel getest zijn met iets meer dan 2kg hout per uur.

Ook in dit geval zult u niet het hout gaan wegen voordat het u het in de kachel gooit, het zal altijd ongeveer zijn en dit is geen probleem. U stookt de kachel warm volgens de handleiding, bedient de kachel zoals aangegeven en laat hem rustig branden. Vervolgens gooit u er elk uur ongeveer 2kg hout in en de kachel geeft 9kw warmte per uur.

Is het buiten te warm zoals in het voorjaar of najaar dan wacht u wat langer of gooit u er wat minder hout op.
Is het tijdelijk extreem koud dan gooit u even wat extra hout op de kachel en laat de zuurstof wat langer open staan. U heeft dan minder rendement maar krijgt het niet koud.

Let er dus op dat als u een houtkachel kiest, u uitsluitend naar het het nominale vermogen kijkt. Soms wordt alleen het “vermogen” aangegeven, u kunt er dan wel vanuit gaan dat dit het nominale vermogen is.

Het resultaat dat wij in de calculator geven zal altijd het gewenste, nominale vermogen zijn.

Begin met uw vermogen berekenen van de houtkachel

Het resultaat is altijd het nominale benodigde vermogen

Om één lijn te trekken geven wij het resultaat als nominaal vermogen. Let hierop als u een kachel aanschaft, het nominale vermogen.

Rendement bij een houtkachel

Rendement: is de verhouding tussen opbrengst en inleg.
Hoe werkt dat in een houtkachel?

In een houtkachel wordt het rendement bepaald door de hoeveelheid warmte (in kW), die een bepaalde hoeveelheid hout levert bij verbranding in de kachel. Want dat is wat we willen, warmte.

Een blok hout heeft van zichzelf een bepaalde hoeveelheid energie. Als u dit blok in de kachel gooit en verbrandt komt daar een bepaalde hoeveelheid warmte, licht, as en rook vanaf. Afhankelijk van de juiste omstandigheden in die kachel (temperatuur en zuurstof) komt er meer of minder warmte , licht en rook van dat blok hout af. In het gunstigste geval wordt 100% van het hout omgezet in warmte en 0% in licht, as en rook. Praktisch gezien is dit onmogelijk.

In de praktijk komt er altijd wel een beetje licht en rook tijdens het branden vrij, waardoor het rendement (de hoeveelheid warmte) nooit 100% is.

De meeste moderne kachels hebben een rendement van rond 80%.
Dat betekent dat 80% van het hout omgezet wordt in warmte. 20% in licht rook en overblijfselen zoals as.

Hoe hoger het rendement, hoe minder hout u nodig heeft om dezelfde hoeveelheid warmte te genereren.

Praktijkvoorbeelden vermogen berekenen houtkachel

Om de calculator tot stand te brengen hebben wij onze kennis van het verkopen van houtkachels meegenomen.
Om de uitkomsten extra goed te bepalen is er een enquête rondgestuurd aan huishoudens met een houtkachel.

Enkele van de uitkomsten en unieke situaties die wij hierin retour kregen ziet u hieronder uitgewerkt.

Eerste praktijkvoorbeeld Jacobus 6

Jacobus 6

• 6kw nominaal vermogen
• convectiewarmte

Te verwarmen ruimte

• 100m³
• bouwjaar 1930
• opgegeven ruimte + optie deur open naar andere ruimte
• geen extra isolatie
• dubbel glas
• vrijstaande woning
• dichter dan 3 meter bij de kachel
• uitkomst calculator = 6kw

Onze calculator geeft bij deze input een vermogen van 6kw als advies. Het lijkt weinig voor een 100m³ vrijstaand huis uit 1930 zonder extra isolatie. De totale ruimte bestaat uit een huiskamer, keuken en bijkeuken. Allen open met elkaar verbonden.

Om een indruk te geven, als het buiten stormt, bewegen de gordijnen binnen in dit huis heen en weer. Dit komt doordat de isolatie sterk verouderd is.

Doordat zij echter zo dicht bij de kachel zitten is 6kw voldoende.
Verwacht niet dat het in het uiterste puntje van de ruimte, ver van de kachel vandaan ook 21 graden is. Het zal daar tussen de 15 en 17 graden zijn afhankelijk van de weersomstandigheden. Dat zal je bij een huis uit de jaren ’30 zonder extra isolatie altijd houden. Hoe minder geïsoleerd, hoe groter de temperatuurverschillen bij de kachel en in de uiterste hoek gezien vanaf de kachel.
Bij extreme kou stoken zij de kachel voluit, op maximaal vermogen. In het voorjaar en najaar als de temperaturen wat hoger zijn vullen zij de kachel minder of zetten een deur naar boven open.

Hadden zij een 7kw kachel dan is dit ook prima. Het komt niet op 1kw aan. Hiervoor hadden zij een 10kw jotul, deze gaf veel te veel vermogen met alle consequenties van dien. Veel knijpen, weinig rendement en een vuile schoorsteen.

Zouden wij echter naar de reguliere oude rijtjes kijken voor “slecht of gemiddeld” geïsoleerd(wie zal het zeggen?), komen we al snel op 9kw uit. Dat is veel te veel als je 2 meter bij de kachel vandaan zit. Ondanks alle statistiek zal je in de praktijk de tent uit zweten en de kachel op een heel laag niveau moeten stoken met alle negatieve gevolgen.
Zouden ze 4 of 5 meter bij de kachel vandaan zitten, dan komt 9kw al dichter in de buurt. De afstand tot de kachel heeft dus in dit geval een redelijke invloed.

Praktijkvoorbeeld Barbas ECO 410 speksteen

Barbas ECO 410

• 9kw nominaal vermogen
• accumulerende warmte

Te verwarmen ruimte

• 250m³
• bouwjaar 1950
• alleen de opgegeven ruimte
• vloerisolatie van voor 2014
• plafondisolatie
• dubbel glas
• vrijstaande woning
• 21 graden bevalt mij prima
• uitkomst calculator 9kw

Onze calculator geeft een advies van 9kw. Ook dat lijkt dan weer heel weinig voor 250m³ met alleen dubbel glas en vloerisolatie. Maar dan komt de aap uit de mouw, het gaat hier om een bungalow (gelijkvloers) met 30cm plafondisolatie.
Zoals eerder beschreven heeft plafondisolatie een grote invloed op het benodigde vermogen.

Stel het huis had drie verdiepingen en 30cm dakisolatie in plaats van plafondisolatie. Dan had dit een heel ander effect gehad op de ruimte die verwarmt wordt, namelijk de begane grond. De calculator zou dan 12 kw aangeven. Veel warme zal door het ongeïsoleerde plafond naar de bovenverdiepingen stijgen. Prima dat het dan blijft hangen op zolder maar het zal veel minder invloed hebben dan wanneer de begane grond die 30cm isolatie in het plafond had gehad.

Dat betekent niet dat dakisolatie nul invloed heeft, het heeft alleen minder invloed wanneer u alleen de begane grond wilt verwarmen. In de praktijk komt dit het vaakst voor. Is uw situatie uniek en wijkt deze compleet af? Gebruik dit praktijkvoorbeeld dan om uw eigen inschatting te maken of neem contact op voor advies.

De bewoners in dit voorbeeld zitten ook niet heel ver van de kachel vandaan, ongeveer vier meter. Stel dat zij geen plafondisolatie hadden dan ga je al gauw richting de 12kw benodigd vermogen. Stel dat ze geen plafond isolatie hadden maar twee meter bij de kachel vandaan zitten, dan kom je op 10kw uit. Deze unieke situaties maken een groot verschil.

Neem ik nu een traditioneel rijtje die je veel op het web vindt en vul ik de gegevens als volgt in:

• 250m³
• redelijk geïsoleerd

Dan kom je online, na een zoektocht ergens tussen de 15kw en 20kw uit. Dat is natuurlijk veel te veel, wij raden dit dan ook zeker af.

In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk, maar in de praktijk wel.

Nawoord

U ziet dus dat de theorie en praktijk nog weleens botsen met elkaar. Mogelijk voegen wij in de toekomst nog meer praktijkvoorbeelden toe zodat u zelf een nog beter beeld kan vormen en een nog betere keuze kan maken.

Twijfelt u wel over uw unieke situatie, twijfel dan niet om contact op te nemen of kom gewoon eens langs in Breezand bij van Vliet Kachels. Wij staan u graag te woord en adviseren u graag om de juiste kachel te kiezen.

Bespaart een houtkachel geld ten opzichte van gas

Benieuwd of een houtkachel geld bespaard ten opzichte van gas?
Over besparen en investeren kunnen de mensen van Duppies.nl u meer vertellen, bekijk hun artikel geld besparen met een houtkachel.